​Udhëzimi Administrativ Nr. 14/2018 për Kapjen dhe Depozitimin e Dioksidit të Karbonit në Formacionet e Përshtatshme Gjeologjike

​Udhëzimi Administrativ Nr. 14/2018 për Kapjen dhe Depozitimin e Dioksidit të Karbonit në Formacionet e Përshtatshme Gjeologjike është një akt nënligjor i miratuar nga Qeveria e Republikës së Kosovës, i cili përcakton kornizën ligjore për kapjen dhe depozitimin e sigurt të dioksidit të karbonit (CO₂) në formacionet gjeologjike, me qëllim të kontribuimit në luftën kundër ndryshimeve klimatike.

Qëllimi dhe Fushëveprimi:

Ky udhëzim synon të sigurojë depozitimin e përhershëm të CO₂ në mënyrë që të parandalohen ose minimizohen efektet negative dhe çdo rrezik për mjedisin dhe shëndetin e njeriut. Ai zbatohet për depozitimin gjeologjik të CO₂ në territorin e Republikës së Kosovës, veçanërisht në zonat ekonomike. Megjithatë, ndalon depozitimin e CO₂ në shtylla ujore dhe në hapësira depozituese që shtrihen jashtë territorit të Kosovës. ​

Përkufizime Kryesore:

Udhëzimi ofron përkufizime të termave kyçe, si:​

• Depozitimi gjeologjik i CO₂: Injektimi i CO₂, i shoqëruar me depozitimin e rrjedhave në formacionet nëntokësore gjeologjike.​

• Gjeohapësira depozituese: Hapësira e vëllimit të caktuar brenda formacionit gjeologjik që përdoret për depozitimin gjeologjik të CO₂, duke përfshirë mjetet përcjellëse në sipërfaqe dhe instrumentet për injektim.​

• Rrjedhje: Çdo rrjedhje e CO₂ nga kompleksi për depozitim. ​

Procedurat dhe Kërkesat:

Udhëzimi përcakton procedurat për:

• Hulumtimin: Vlerësimi i komplekseve potenciale për depozitim, përmes aktiviteteve të depërtimit nën sipërfaqe, si shpimet, për marrjen e të dhënave gjeologjike dhe, kur është e nevojshme, injektimet testuese.

• Lejet për hulumtim dhe depozitim: Vendimet e lëshuara nga Ministria përkatëse që lejojnë hulumtimin dhe depozitimin e CO₂, duke përcaktuar kushtet për kryerjen e këtyre veprimtarive.​

• Monitorimin dhe raportimin: Operatorët janë të detyruar të monitorojnë dhe raportojnë për aktivitetet e depozitimit, për të siguruar që nuk ka rrjedhje ose ndikime negative në mjedis dhe shëndetin e njeriut.​

Masa Korrigjuese dhe Ndëshkimet:

Në rast të rrjedhjeve ose parregullsive, operatorët janë të detyruar të ndërmarrin masa korrigjuese për të parandaluar ose ndaluar rrjedhjen e CO₂ nga kompleksi për depozitim. Mosrespektimi i dispozitave të këtij udhëzimi mund të rezultojë në ndëshkime sipas legjislacionit në fuqi. ​

Ky udhëzim është pjesë e përpjekjeve të Kosovës për të harmonizuar legjislacionin e saj me direktivat e Bashkimit Evropian dhe për të kontribuar në reduktimin e emetimeve të gazrave serrë. Për më shumë detaje, mund të konsultoni tekstin e plotë të udhëzimit në Gazetën Zyrtare të Republikës së Kosovës: ​Gazeta Zyrtare